Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 3.07.2009 r., rolą kaucji gwarancyjnej jest ochrona inwestora, gdy roboty budowlane okażą się wadliwe, jednak w razie upadłości wykonawcy inwestor musi ją oddać.

W przedmiotowej sprawie jakość robót budowlanych zabezpieczały umowy gwarancyjne z tzw. kaucją gwarancyjną. Takie klauzule często występują w umowach o roboty budowlane, bo pozwalają inwestorowi zatrzymać część wynagrodzenia za wykonane prace na wypadek ujawnienia się wad. Gdyby wykonawca ociągał się z ich usunięciem, inwestor za te pieniądze może zaangażować do remontu innego wykonawcę. Jest to więc bardzo skuteczne zabezpieczenie. Natomiast po upływie okresu gwarancji, kaucja jest zwracana wykonawcy robót. Gwarancje w przedmiotowej sprawie były dość długie. Tymczasem sąd ogłosił upadłość wykonawcy, a syndyk zażądał zwrotu kaucji, powołując się na art. 91 § 2 prawa upadłościowego. Przepis ten stanowi, że zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił. Sąd Apelacyjny uznał, że ogłoszenie upadłości skutkuje natychmiastowym rozliczeniem, czyli zwrotem kaucji.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 3.07.2009 r. sygn. akt VI ACa 1341/08