Sprawą obowiązkowego członkostwa w spółdzielni zajął się Trybunał Konstytucyjny. Jego zdaniem art. 17/2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych uzależniający skuteczność zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni w sposób istotny ogranicza wykonywanie prawa własnościowego. Co za tym idzie: „brak jest ekonomicznego uzasadnienia dla wprowadzenia odrębnych rozwiązań dotyczących z jednej strony spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, z drugiej – odrębnej własności lokalu”, takie regulacje są niezgodne z konstytucją. Orzeczenie zostało opublikowane 15 kwietnia 2004 roku i z tym dniem stało się obowiązującym prawem.

Dziś ten, kto ma spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania, nie musi być członkiem spółdzielni. Nie ma konieczności wpłaty „wpisowego” (nieraz kilkaset złotych) przy kupowaniu lokalu spółdzielczego. Chyba że ktoś sam z własnej woli chce zostać członkiem spółdzielni. Aby wystąpić ze Spółdzielni, trzeba złożyć w spółdzielni pismo informujące, że rezygnujemy z członkostwa. Spółdzielnia dalej będzie zarządzać nieruchomością, a właściciel prawa spółdzielczego własnościowego będzie wpłacał na jej konto czynsz za mieszkanie.